Yaşamımızın normal akışında dahi bizi biz yapan özelliklerimiz, içsel gücümüzün en önemli ögesini oluşturur. İçsel gücümüz adeta ruhumuzun kaynağıdır ve iskeletimizden sonra bizi ayakta tutabilen önemli bir mekanizmadır. Hatta kimi zaman iskeletimiz dahi ayağa kalkmamızda yetersiz kalır.
Böyle durumlarda bir güç, ışık ararız. Bu kimi zaman dışardan gelse dahi bizim için yetersiz kalır. O yüzden içimizdeki ışığa yöneliriz. Çünkü orada bizi bilen, tanıyan bir destek buluruz. İşte öz güven ve öz değer bu destek aracıdır. Yaşamın devamlılığında bizim iki yakın dostumuzdur. İkisinin de varlığı bizi ayakta tutmaya yeter. Hatta yola çıkmaya bizi teşvik eden de onlardır.
İkisinin de tam ve kararında olması hayat akışımızda kendimizi bilmeye ve anlamaya olanak tanır. Birinin bile eksikliği durumunda kendimizi yetersiz hissedecek ve düşüncelerimizi eyleme dönüştürmekten kendimizi alıkoymuş olacağız. Öz güvenin eksikliği bizi pasif kılarken öz değerin eksikliği hem pasif hem yetersiz hissettirecektir.
Birçok nedenden dolayı bu iki olgunun eksikliği mümkün olabilir. Ama bu demek değildir ki hep böyle devam edecek.
Bunu kazanmayı da kendimize hedef edinebiliriz. Ama önce farkında olmamız gerekir.
Hepimiz yaşam yolunda mutlu ve başarılı olmak isteriz. Bunun için içimizdeki inanca ve cesarete ihtiyaç duyarken aynı zamanda kendimizi sevmeye ve potansiyelimizi anlamaya da gereksinim duyarız.
Bu yazımda sizlerle bu iki kavramı derinlemesine ele alarak hem kendimize olan değerimizi hem de güvenimizi nasıl kazanacağımızdan bahsediyor olacağız.
Öz Güven ve Önemi
Öz güven kavramını, bizim hayatımız boyunca içimizde ihtiyaç duyduğumuz ve ortaya çıkmayı bekleyen potansiyellerimizin, becerilerimizin ve fikirlerimizin var olduğuna karşı duyduğumuz inancımız olarak açıklayabiliriz. Daha basit bir şekilde, potansiyellerimize karşı olan farkındalığımızdır. Diyelim ki bir yola çıkmak istiyorsunuz ama o yolu nasıl yürüyeceğinizi bilmiyorsunuz. Ama yine de inanıyorsunuz. Çünkü yolda da öğrenebilirsiniz. En önemlisi bilirsiniz ki yolu yürüdükçe potansiyelleriniz daha da ortaya çıkacaktır. İşte bu inanç özgüvendir.
İşte bu öz güvene sahip olan bir birey yola çıkmaktan çekinmez. Korkuları olsa da öz güveni onu asla yalnız bırakmaz ve yolunu kolaylaştırır.
İçimizdeki öz güven açığa çıkmayı bekliyor olabilir. Çünkü birçok nedenden dolayı öz güvenimiz kırılmış veya düşük olabilir. Bu durum yine de yolu yürümemize engel olmamalı. Yine de kalbimizin derinliklerinde bir ışık olduğunu bilerek inanmaya ve harekete geçmeye devam etmeliyiz.
Kendimizi başkaları ile kıyaslamayı bırakmalı ve en önemlisi hata yapmaktan korkmamalıyız.
Birincisi herkesin yolu kendisine özgüdür. Herkesin kendi yetenekleri ve potansiyelleri vardır. İkincisi ise hata yapmanın gayet normal bir durum olduğunu ve hatasız insan olmadığının bilincine varmalıyız. Hayatta hatalardan ders alarak ilerleriz ancak. Bu dersler tecrübelerimiz olur. Tecrübeler ise adımlarımıza dönüşerek yolumuzda ilerlememize olanak tanır.
Öz Değer Kavramı ve Önemi
Öz değer kavramı kendimize karşı duyduğumuz değer hissiyatı ile ilgili bir kavramdır. Kendimizi sevmek ve öz şefkat ile alakalıdır. Özgüven yolu yürüyeceğimize dair bir inançken. Öz değer yolu yürümemizi ve hedefi hak ettiğimize olan inancımızdır. Öz değerin yeteri derecede varlığı kendimizle olan ilişkimizde son derece önemlidir. Her insan değerlidir ve saygıyı hak eder. Elbette bizler de öyle.
Eğer öz değere sahip değilsek bu durum kendimizi diğer insanlardan daha aşağı görmemize neden olacaktır. İsteklerimiz ve hedeflerimiz de bundan etkilenecektir. Belki de içimizde bir hedef ve amaç edinememe durumu ortaya çıkacaktır. Halbuki bütün bunlar son derece hatalı bir durum olur. Hepimiz güzel ve gönlümüze uyan bir amaç ve ülkü edinmeyi hak ediyoruz. Sonuçta her şeyin başı istemek. İstersek yola çıkarız. Biz istersek devam edebiliriz.
Öz değerin eksikliği durumunda aynı zamanda kendimizi aşırı eleştiriye maruz bırakabilir ve yeteneklerimizi göz ardı edebiliriz. Bu durum bizim sürekli bir huzursuzluk ve memnuniyetsizlik yaşamamıza neden olacaktır. Aşırıya da kaçarsak iş artık narsistik ve bencilliğe kadar gidebilir. O yüzden bu iki olguya da yeterli seviyede sahip olmamız gerektiğini düşünüyorum.
Öz Güven ve Öz Değer Arasındaki İlişki
Bu iki olgu da yaşamımızda birbirinin tamamlayıcısı olmaktadır. Kendimize karşı öz değerimiz olduğunda aynı zamanda bunun getirmiş olduğu bir öz güvene de sahibizdir. Eğer düşük bir öz güvenimiz varsa öz değerimiz de bundan olumsuz etkilenecektir. O yüzden eğer hayatlarımızda bu kavramlardan birini dahi beslersek diğeri de bundan güzel bir etki alacaktır.
Örneğin topluluk içinde fikrimizi belirtmekten çekiniyorsak, bunun sebebi kendi fikrimizi dinlenmeye değer bulmamamızdan kaynaklanmaktadır. Önce kendi fikrimizin değerli olduğuna inanmalıyız. O zaman öz güvenimiz de biz fikrimizi belirtirken inançlı olmamızda yardımcı olacaktır. Bu şekilde toplum içinde daha öz güvenli davranışlarda bulunmamızın önü açılacaktır.
Öz Değerimizi Nasıl Arttırabiliriz?
Eğer herhangi bir sebepten bunun eksikliğini hissediyor ve kendi öz değerinizi arttırmayı düşünüyorsanız işte bunu başarabilmek için bir kaç tüyo!
- Kim olduğunu bil. Potansiyellerinin farkına var.
- Kendinle olumsuz konuşmaktan vazgeç.
- Ne kadar küçük başarıların olursa olsun, kutlanmaya değer. Kendinle her adımın için gurur duy.
- Kendi iç sesinle güzel konuşmalar yap. Kendini sevmeyi ve değer vermeyi öğren.
- Negatif ilişki ve insanlarla bağlantılarını sınırlı seviyede tut.
- Hata yapmaktan ve değişimden korkma. Yeni şeyler dene. Önyargılarını kır.
O adımı atabileceğine ve karşına çıkacak güzellikleri hak ettiğine inan.